Waarom de doortrekking van de N60 een goed idee is

Begin april heeft de Vlaamse Regering de knoop doorgehakt om de doortrekking van de N60 met een boortunnel op te lossen. Dat betekent dat mobiliteit, erfgoed en natuur hand in hand gaan. De ontsluiting van Ronse wordt ‘zichtbaar onzichtbaar’. De verdere contouren van het tracé worden nu uitgewerkt in een voorlopig gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan. Ook daar zal een participatief traject aan voorafgaan. Het volledige dossier telt honderden bladzijden, voor de modale Ronsenaar een bijna onmogelijke klus om zich doorheen te worstelen. Daarom geven we hier graag een antwoord op de belangrijkste vragen.

1. Waarom is er een oplossing nodig?

In de jaren ’90 werd de N60 als ‘missing link’ aangeduid door de Vlaamse overheid. Die ontbrekende schakel heeft gevolgen voor de mobiliteit en de leefbaarheid van de Ronsenaars: zwaar vrachtverkeer dendert er nu dwars door de stad en de buitenwijken.

Met de ontsluiting van Ronse wordt niet alleen naar een duurzame mobiliteitsoplossing gezocht. Het project bekijkt ook hoe een nieuwe wegverbinding iets positiefs kan betekenen voor de leefbaarheid, lokale fietsverbindingen, de natuur, erfgoed, en het belangrijke en unieke landschap van de Vlaamse Ardennen.

2. Welk traject volgt het nieuwe tracé?

Het tracé met boortunnel (Plusalternatief G4) bestaat uit een noord-zuidverbinding en een oost-westverbinding. Het is de eerste keer dat er in één plan voor beide verbindingen een oplossing komt. Klik hier om het plan te zien.

De noord-zuidverbinding vertrekt aan de Rijksweg in Maarkedal en loopt via een geboorde tunnel van 2 kilometer onder de heuvelrug van de Vlaamse Ardennen door, tot aan de Kapellestraat in Ronse. Van daar af, tot bijna aan de Zonnestraat, wordt ook met een tunnel gewerkt. Voor dat stukje spreken we van een ‘cut and cover tunnel’ omdat er niet meer moet geboord worden op grote diepte. Tot slot volgt de verbinding zijn weg naar het zuiden, langs ’t Rosco en Pont West, en verder via de huidige N60 richting Wallonië.

De oost-westverbinding start ter hoogte van die aansluiting. De omleidingsweg loopt ten zuiden van de stad, via de SintMartensbeekvallei en verknoopt verder met de Elzeelsesteenweg en de Ninoofsesteenweg.

3. Waarom is er naast een noord-zuid-verbinding ook een oost-westverbinding nodig?

Uit onderzoek blijkt dat een kwalitatieve oost-westverbinding nodig is om doorgaand verkeer uit het centrum van Ronse te weren. Er is namelijk niet alleen verkeer op de noord-zuidassen, maar ook in oost-westrichting. In de huidige toestand loopt de belangrijke vrachtverbinding tussen de N60 en Klein Frankrijk via Broeke en Bruul, dwars door stedelijk gebied heen. Met de zuidelijke omleidingsweg zullen de huidige vrachtbewegingen langs onder andere scholen en ziekenhuis vermeden kunnen worden.

Daarnaast zal een fietspad van vier kilometer, langs de zuidelijke omleidingsweg, ervoor zorgen dat zowel ‘t Rosco als de bedrijventerreinen vlot met de fiets bereikbaar zijn en met de bestaande en nieuwe fietssnelwegen verbonden worden.

4. Waarom werden er in het verleden al percelen verworven in de reservatiestrook?

Tijdens het vorige planproces liepen er gesprekken met bewoners binnen een vervroegde en minnelijke aankoop. Het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan werd toen vernietigd door de Raad van State. Tijdens dat proces werden de engagementen met partijen die tot verkoop wensten over te gaan, nagekomen.

Bij de start van het huidige planproces in 2019 werd opnieuw vertrokken vanaf een wit blad. De beschikbare studies werden bestudeerd en aangevuld met nieuwe studies. Door rekening te houden met evoluties in het beleid en op het terrein, kwam het proces nu tot andere inzichten, conclusies en een ander plusalternatief.

Het tracé ligt voor een groot deel in de bestaande reservatiestrook. Die verworven eigendommen zullen dus van pas komen bij de realisatie van het alternatief. Op een beperkt aantal plaatsen is dat echter niet het geval. Er wordt bekeken op welke manier die percelen al dan niet ingeschakeld kunnen worden in het project. Denk aan natuur, landbouw of een nieuwe woonfunctie.

5. Is dit project wel maatschappelijk te verantwoorden?

De betonstop wordt tegenwoordig ook wel de ‘bouwshift’ genoemd. Die term wordt gebruikt om verdere aansnijding van buitengebied voor woon- en economische ontwikkelingen een halt toe te roepen en de bestaande open ruimte te vrijwaren en verdichten waar wenselijk. Zo wordt met het plan ook onderzocht om woongebied, dat nog niet ontwikkeld is, om te zetten naar landbouw- of natuurgebied.

Door de leefbaarheids- en mobiliteitssituatie in het centrum van Ronse te verbeteren, kan worden ingezet op verdere kwalitatieve verdichting ten voordele van het aansnijden van nieuwe open ruimte. De druk in de binnenstad zal afnemen en er zal bijkomende fietsinfrastructuur worden aangelegd langs de zuidelijke omleidingsweg. Op die manier wordt het gebruik van de fiets, als alternatief voor de auto, extra gestimuleerd.

6. Wat gebeurt er met landbouwgronden?

Met de ontsluiting van Ronse grijpt ‘De Werkvennootschap’ haar kans om een nieuw bebossingsplan voor te stellen. De oude bossen op de heuvelkammen zijn erg versnipperd geraakt. Er wordt sterk ingezet op het herstel van historische, oude bosstructuren. Zo worden de bossen groter en opnieuw met elkaar verbonden. Op die manier kan de biodiversiteit zich herstellen.

Op basis van de resultaten van het landbouweffectenrapport bekijkt de Werkvennootschap welke oplossingen er gevonden kunnen worden voor de landbouwers. Ofwel krijgen zij een ruilgrond aangeboden ofwel wordt er een fasering uitgewerkt. Ondanks het beperkte aanbod van ruilgronden in de regio worden alle mogelijkheden bekeken en zullen de grondenbanken worden ingezet. Het is daarbij ook altijd mogelijk om zelf gronden aan te bieden aan de Vlaamse Landmaatschappij en/ of het Agentschap Natuur en Bos.

7. Wie zal dat betalen?

Dit alternatief komt nu als beste uit de verschillende onderzoeken. De komende maanden wordt het tracé verder verfijnd en worden bijkomende grondonderzoeken op het terrein uitgevoerd. Die bijkomende informatie zal ‘De Werkvennootschap’ toestaan de kostprijsberekeningen goed te keuren.

Het is het Vlaams Gewest dat de werkzaamheden voor de N60 aanbesteedt en betaalt. De Vlaamse Regering zal het project opnemen in haar begroting. Op geen enkel moment zullen de lokale financiën daarvoor aangesproken worden. Het is een mythe dat de stad Ronse de belastingen zou verhogen om dit project te financieren.

8. Wanneer komt de tunnel er?

Het planproces van Rond Ronse schoof op 1 april 2022 het nieuwe tracé naar voren. Op basis van het alternatief wordt een voorontwerp voor het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) voorbereid. De betrokken overheden, op lokaal, provinciaal en Vlaams niveau geven dan hun advies over het proces en het voorontwerp GRUP. Eind 2022 wordt het ontwerp GRUP voorlopig vastgesteld door de Vlaamse Regering. Dan wordt er ook een openbaar onderzoek georganiseerd waarbij alle betrokkenen op het plan kunnen reageren.

Na het openbaar onderzoek, in de zomer van 2023, wordt het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan definitief vastgesteld. Dan liggen de contouren van de weg definitief vast. Na die beslissing gaat de projectfase van start. Daarbij wordt het gekozen alternatief concreet uitgewerkt, wordt er een gedetailleerd ontwerp van het tracé gemaakt én wordt er gestart met de administratieve voorbereiding van de werken. We mikken daarbij op 2026 voor een eerste spadesteek.